Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Tuba Çiftçi Küsbeci, tüm dünyada yaygın görülen KOAH’ın (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) büyük ölçüde önlenebilir bir kronik akciğer hastalığı olduğunu belirterek, hastalığın en temel nedeninin tütün ve tütün ürünleri kullanımı olduğunu vurguladı. Küsbeci, “KOAH’ı önlemenin en etkili yolu, sigarayı bırakmak ve pasif içicilik dahil tüm tütün ürünlerinden uzak durmaktır” dedi.
KOAH’ın, akciğerlerdeki hava keseciklerinin hasar görmesi ve solunum yollarının daralmasıyla geliştiğini söyleyen Küsbeci, hastalık ilerledikçe nefes alıp vermenin giderek zorlaştığını ifade etti. “İlk aşamalarda nefes vermek zorlaşır, ilerleyen dönemlerde nefes almak da güçleşir” diyerek hastalığın sinsi ilerleyişine dikkat çekti.
Belirtiler Yavaş İlerliyor: ‘Sigara Öksürüğü’ Sanmayın
KOAH’ın belirtilerinin çoğu kişinin fark etmediği kadar yavaş ilerlediğini söyleyen Dr. Küsbeci, hastaların bu belirtileri çoğu zaman ciddi bir hastalığın habercisi olarak görmediğini belirtti. En sık görülen belirtileri şu şekilde sıraladı:
- Fiziksel aktivite sırasında artan nefes darlığı
- İki aydan uzun süren kronik öksürük
- Sabahları belirgin olan balgam
- Hırıltılı solunum
- Göğüste sıkışma
- Sık tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları
- İleri dönemde kilo kaybı, yorgunluk ve ayak bileklerinde şişlik
Küsbeci, “Bu belirtiler uzun sürüyorsa mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır” diyerek özellikle iki aydan uzun süren öksürüğün ciddiye alınması gerektiğini vurguladı.
KOAH Yönetilebilir, Ancak Önlenmesi Daha Önemli
Hastalığın tamamen iyileştirilemediğini ancak ilaçlar ve düzenli takip ile yönetilebilir bir hastalık olduğunu ifade eden Küsbeci, tedavide nefes açıcı inhaler ilaçlar, pulmoner rehabilitasyon, kortizon tedavisi, oksijen desteği ve enfeksiyon tedavilerinin uygulandığını belirtti. Ancak esas önemli noktanın hastalığı oluşmadan engellemek olduğunu söyleyerek şu önerilerde bulundu:
- Sigarayı bırakın
- Pasif içicilikten korunmaya özen gösterin
- Hava kirliliğinden uzak durun, evinizi havalandırın
- Toz, duman ve kimyasallarla çalışanların koruyucu maske kullanması şarttır
KOAH teşhisi almış hastalar için de sigarayı bırakmanın, inhaler ilaçları doğru kullanmanın, grip ve zatürre aşısı yaptırmanın, düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenmenin kritik olduğunu ifade etti.
40 Yaş Üstüne Uyarı: Erken Tanı Hayat Kurtarıyor
KOAH’ın erken evrede basit bir “Nefes Ölçüm Testi (SFT)” ile tespit edilebildiğini söyleyen Küsbeci, özellikle 40 yaş üstü sigara içen veya içmiş kişilerin nefes darlığını ve öksürüğü hafife almaması gerektiğini belirtti. “Merdiven çıkarken nefes nefese kalıyorsanız, basit bir test ile KOAH tanısı konabilir. Erken tanı, tedavi şansını artırır ve akciğer fonksiyonlarını korur” diyerek uyarıda bulundu.
