Son günlerde hızla artan influenza (grip) vakaları, uzmanları yeniden uyarıya yöneltti. Her yıl dünya genelinde binlerce insanın hayatına mal olan grip, aşıyla büyük ölçüde önlenebilen bir hastalık olmasına rağmen, toplumda dolaşan yanlış bilgiler aşıdan kaçınılmasına neden oluyor.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Cemal Üstün, influenza virüsünün yüksek ateş, boğaz ve baş ağrısı, kas-eklem ağrıları, halsizlik ve öksürükle seyreden ciddi bir solunum yolu enfeksiyonu olduğunu belirterek, özellikle 5 yaş altı çocuklar, 65 yaş üstü bireyler, hamileler ve kronik hastalığı olanların ağır hastalık ve ölüm açısından risk altında olduğunu vurguladı.
Üstün, aşıyla ilgili toplumda yaygın olan yanlış inanışları ve doğrularını şöyle sıraladı:
Yanlış: “Grip ciddi bir hastalık değildir, aşıya gerek yok.”
Gerçek: Grip her yıl dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkiliyor ve 300–650 bin kişinin ölümüne yol açıyor. Özellikle risk gruplarında ölüm ve kalıcı hasar riski yüksek.
Yanlış: “Aşı olduk ama yine grip olduk, demek ki aşı korumuyor.”
Gerçek: Grip aşısı yüzde 80’e varan koruma sağlar. Aşı olduktan sonra grip benzeri hafif belirtilerin ortaya çıkması normaldir ve bağışıklık sisteminin çalıştığını gösterir. Aşı yalnızca influenza virüslerinden korur; diğer soğuk algınlığı virüslerine etkisi yoktur.
Yanlış: “Aşının ciddi yan etkileri var.”
Gerçek: İnfluenza aşısı “cansız virüs” içerir ve ciddi yan etki riski son derece düşüktür. En yaygın belirtiler hafif kas ağrısı, halsizlik, aşı yerinde ağrı ve hafif ateştir.
Yanlış: “Hamileler grip aşısı olamaz.”
Gerçek: Hamilelikte grip aşısı güvenli. Anne adayının ve doğacak bebeğin korunması açısından doktor önerisiyle mutlaka yapılmalı.
Yanlış: “Geçen yıl aşı oldum, bu yıl gerek yok.”
Gerçek: Grip virüsü her yıl değiştiği için grip aşısı yıllık olarak güncellenir. Etkinlik süresi kısa olduğu için her yıl yeniden yapılması gerekir. En ideal dönem ise Kasım ayı başı–ortası.
Yanlış: “Sağlıklı insanlar aşı olmak zorunda değil.”
Gerçek: Sağlıklı kişiler de gribi ağır geçirebilir veya virüsü risk grubundaki kişilere bulaştırabilir. Bu nedenle toplum bağışıklığı için herkesin aşı olması önemli.
Yanlış: “Aşılar zararlı kimyasallar içeriyor.”
Gerçek: Sağlık Bakanlığı onaylı grip aşıları güvenlidir ve zararlı madde içermez. Dünya Sağlık Örgütü her yıl grip aşısını özellikle risk gruplarına şiddetle tavsiye ediyor.
Prof. Dr. Üstün, grip sezonunda aşılanmanın hem bireysel hem de toplumsal sağlık için kritik olduğunun altını çiziyor:
“İnfluenza aşısı, ciddi hastalık, hastaneye yatış ve ölüm riskini azaltan en etkili koruma yöntemidir.”
