Günlük hayatta zaman zaman karşılaştığımız baş ağrısı, diş ağrısı, kas ağrıları ya da regl sancıları gibi durumlarda, çoğumuz reçetesiz satılan ağrı kesicilere başvururuz. Ancak her ağrı kesici her durum için uygun değil. Yanlış kullanılan ağrı kesiciler faydadan çok zarar getirebilir.
1. Parasetamol (Parol, Minoset, Tylol vb.)
Ne işe yarar?
Parasetamol, hafif ve orta şiddetli ağrılarda en çok tercih edilen ilaçlardan biridir. Aynı zamanda ateş düşürücü etkisi vardır.
Ne zaman kullanılır?
- Baş ağrısı
- Diş ağrısı
- Kas ve eklem ağrıları
- Adet sancısı
- Soğuk algınlığına bağlı ağrılar ve ateş
Kimler için uygundur?
Genel olarak mideye zarar vermez. Hamilelikte doktor onayıyla kullanılabilir. Ancak karaciğer hastaları için dikkatli olunmalıdır.
2. İbuprofen (Advil, Nurofen, Brufen vb.)
Ne işe yarar?
İbuprofen hem ağrı kesici, hem ateş düşürücü, hem de iltihap giderici (anti-enflamatuar) özellik taşır.
Ne zaman kullanılır?
- Adet sancısı
- Kas ve iskelet sistemi ağrıları
- Spor sonrası burkulma veya incinmeler
- Diş ve baş ağrısı
- Boğaz ağrısı, soğuk algınlığına bağlı ateş
Dikkat edilmesi gerekenler:
Mide rahatsızlıkları olan kişilerde mideye zarar verebilir. Aç karnına alınmamalıdır. Uzun süreli kullanımlarda böbrek fonksiyonları etkilenebilir.
3. Naproksen Sodyum (Apranax, Naprosyn, Synax vb.)
Ne işe yarar?
Naproksen, özellikle iltihaplı ağrılarda etkilidir. Etkisi diğer ağrı kesicilere göre daha uzun sürebilir.
Ne zaman kullanılır?
- Romatizmal eklem ağrıları
- Kas ve sırt ağrıları
- Regl sancıları
- Diş ağrısı
- Spor yaralanmaları
Kimler için uygun değildir?
Mide ülseri, böbrek hastalığı veya kanama riski taşıyan kişilerde dikkatli kullanılmalıdır.
4. Asetilsalisilik Asit (Aspirin)
Ne işe yarar?
Aspirin hem ağrı kesici hem de ateş düşürücü ve iltihap gidericidir. Düşük dozda kan sulandırıcı olarak da kullanılır.
Ne zaman kullanılır?
- Baş ağrısı
- Kas ağrıları
- Hafif ateş
- Soğuk algınlığı semptomları
Dikkat edilmesi gerekenler:
Mide kanaması riski olanlar, 16 yaş altı çocuklar ve kan sulandırıcı ilaç kullanan kişiler aspirin kullanmamalıdır.
Ağrı Kesici Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
- Ağrının türü ve şiddeti: Her ağrı kesici her tür ağrıya uygun değildir.
- Mevcut hastalıklarınız: Karaciğer, mide, böbrek veya kalp rahatsızlığınız varsa mutlaka eczacıya veya doktora danışın.
- Diğer ilaçlarla etkileşim: Düzenli ilaç kullanıyorsanız ağrı kesicilerle etkileşime girip girmediğini kontrol edin.
- Doz aşımı riski: Özellikle parasetamol gibi ilaçlarda doz aşımı karaciğer hasarına yol açabilir.
Reçetesiz ağrı kesiciler, doğru kullanıldığında hayat kalitesini artırabilir. Ancak bilinçsiz kullanım ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Herhangi bir kronik hastalığınız varsa ya da sürekli ağrı hissediyorsanız, mutlaka bir hekime danışarak ilerlemeniz en sağlıklı yol olacaktır.
