Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS), Türkiye genelinde ilaç temininde yaşanan sıkıntıların geçen yıla göre daha da arttığını belirterek, ilaç yokluğunun hem vatandaşları hem de eczacıları etkileyen ciddi bir krize dönüştüğünü açıkladı.
TEİS Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, yaptığı açıklamada, resmi verilerin çok üzerinde bir ilaç yokluğu yaşandığını vurguladı:
“Şu anda piyasada bulunamayan ilaç sayısı, resmi makamların açıkladığından katbekat fazla. Bu listede basit ağrı kesicilerden grip aşılarına, tansiyon, diyabet, depresyon, parkinson ve kanser ilaçlarına kadar birçok hayati ürün yer alıyor. Mevsimsel olarak uygulanması gereken grip aşılarını dahi bulamıyoruz.”
Kur Farkı İlaç Krizini Derinleştiriyor
Saydan, ilaç yokluğunun temel nedeninin fiyatlandırmada kullanılan sabit Euro kuru olduğunu belirtti.
“İlaç fiyatlandırmasında kullanılan Euro kuru bir yılı aşkın süredir güncellenmedi. Kur farkı büyüdükçe firmaların ilaç temin etme isteği azalıyor. Bugün ilaç Euro kuru 21,67 TL iken gerçek piyasa kuru 49 TL’ye yaklaşmış durumda. Aradaki bu fark nedeniyle özellikle ithal ilaç ve hammaddelerde ciddi arz sıkıntısı yaşanıyor.”
Bu durumun özellikle kanser, diyabet, kalp-damar hastalıkları gibi kronik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaç gruplarını etkilediğini belirten Saydan, kemoterapi ilaçları, insülin, tansiyon ilaçları, kalp ilaçları ve çocuklar için ateş düşürücü şurupların eczanelerde en çok aranan ürünler haline geldiğini ifade etti.
Kısa ve Uzun Vadeli Çözüm Önerileri
Saydan, ilaç yokluğunun çözümü için iki aşamalı bir plan önerdi:
- Kısa vadede: Sabit kurun gerçek piyasa seviyelerine acilen çekilmesi gerektiğini belirterek, “Şubat 2026’yı beklemeden bir kur revizyonu yapılmalıdır. Aksi halde, ilaç yokluğu daha da büyür ve vatandaşın sağlığı risk altına girer.” dedi.
- Uzun vadede: İlaç Fiyat Kararnamesi’nin köklü şekilde revize edilmesi gerektiğini vurguladı.
“Mevcut sistem, ekonomik gerçeklerin çok gerisinde kaldı. Döviz kuruna dayalı bu model yerine, enflasyon bazlı ve piyasa koşullarına duyarlı bir fiyatlandırma modeli getirilmelidir. Böylece hem firmalar zarar endişesi yaşamaz hem de ilaç arzı istikrara kavuşur.”
TEİS, Türkiye’de artan ilaç yokluğunun çözülmesi için ekonomik gerçeklerle uyumlu, sürdürülebilir bir ilaç fiyatlandırma sistemi oluşturulmasının artık kaçınılmaz hale geldiğini belirtti.
