Dövmelerin uzun vadeli sağlık etkileri hâlâ tam olarak bilinmese de son araştırmalar dövme mürekkebinin bağışıklık sistemi üzerinde düşündürücü sonuçlara yol açabileceğini gösteriyor. Yeni bulgular, mürekkebin ciltte sabit kalmadığını; hızla lenfatik sisteme taşındığını, burada aylarca biriktiğini, bağışıklık hücrelerini öldürdüğünü ve hatta aşılara verilen bağışıklık tepkisini zayıflatabileceğini ortaya koyuyor.
İsviçreli bilim insanları, dövme sonrası süreçleri incelemek için fareler üzerinde bir model geliştirdi. Araştırmaya göre pigmentler, dövme yapıldıktan yalnızca dakikalar sonra yakınlardaki lenf düğümlerine ulaştı ve iki ay boyunca birikmeye devam etti. Bu süreç, bağışıklık hücrelerinin ölümünü ve sürekli bir iltihaplanma durumunu tetikledi.
Araştırmada, dövmeli cilde COVID-19 aşısı uygulandığında antikor tepkisinin belirgin biçimde zayıfladığı da tespit edildi. Bulgular, Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.
Dövme Yaygınlaşıyor, Sağlık Etkileri Tartışma Konusu Oluyor
2023 yılında ABD’de yapılan Pew Research anketine göre yetişkinlerin %32’si en az bir dövmeye, %22’si ise birden fazla dövmeye sahip. Her yıl dövmelere milyarlarca dolar harcanırken, uzmanlar dövme mürekkeplerinin içerikleri konusunda daha sıkı denetimlere ihtiyaç olduğunu vurguluyor.
Araştırmayı yürüten Bellinzona’daki Università della Svizzera Italiana ekibi, dövme mürekkebinin tıbbi ürünlere kıyasla çok daha gevşek biçimde düzenlendiğini belirterek:
“Dövme mürekkeplerinin toksikolojik olarak daha ayrıntılı test edilmesi ve daha sıkı şekilde denetlenmesi gerekiyor.”
Araştırma Ciddi Sağlık Endişelerini Gündeme Getirdi
Bilim insanları, bu çalışmanın dövme mürekkebinin bağışıklık üzerindeki etkilerine dair bugüne kadar yapılan en kapsamlı araştırma olduğunu belirterek şu uyarıda bulundu:
“Çalışmamız, dövmenin potansiyel sağlık risklerinin göz ardı edilmemesi gerektiğini gösteriyor. Bu bulgular, gelecekteki halk sağlığı politikalarının şekillenmesi açısından önem taşıyor.”
Araştırma, farelerde görülen etkilerin insanlarda birebir gözlemlendiğini göstermiyor ancak pigmentlerin yıllardır insan lenf düğümlerinde tespit edildiği biliniyor. Farelerdeki bağışıklık tepkileri, primatlar ve insanlar üzerinde yapılan önceki gözlemlerle de paralellik gösteriyor.
Dövme Yaptıranlarda Lenfoma Riski Artıyor
2024 yılında İsveç’te 12 bin kişiyle yapılan kapsamlı bir araştırma, dövmeli bireylerde malign lenfoma riskinin %21 daha yüksek olduğunu ortaya koydu. En güçlü risk artışları:
- Dövme yaptırıldıktan ilk iki yıl,
- Dövme üzerinden 10 yıl geçtikten sonra
gözlemlendi.
Risk artışı hem agresif lenfoma türlerinde (örneğin yaygın büyük B hücreli lenfoma) hem de daha yavaş seyirli türlerde (foliküler lenfoma) görüldü.
Benzer şekilde, Ocak ayında yayımlanan bir Danimarka ikiz çalışması da dövmeli kişilerde:
- Melanom,
- Skuamöz hücreli karsinom,
- Lenfoma
gibi kanser türlerinin daha sık görüldüğünü saptadı. Avuç içinden daha geniş dövmelerde bu riskin daha da yüksek olduğu belirtildi.
Araştırmacılar, pigmentlerde bulunan karbon siyahı, polisiklik aromatik hidrokarbonlar ve azo boyaların, lenf düğümlerine taşınarak uzun yıllar vücutta kaldığının bilindiğini ve bu nedenle konunun derinlemesine incelenmesi gerektiğini ifade ediyor.
