Gıda Mühendisi Tuğba Bayburtluoğlu, son dönemde gıda güvenliği alanında yaşanan tehlikelere dikkat çekerek, marketlerde ve internet satış sitelerinde rahatça bulunabilen bazı ürünlerde yasaklı ilaç etken maddeleri tespit edildiğini açıkladı. Özellikle çocuk ve gençlerin sıklıkla tükettiği sakız, çikolata ve macun gibi ürünlerde sağlık için ciddi risk taşıyan içeriklerin bulunduğunu belirten Bayburtluoğlu, denetimlerin artırılması ve bu ürünlerin piyasadan toplatılması çağrısında bulundu.
Türkiye çıkışlı ürünler geri döndü
Bayburtluoğlu, kısa süre önce Avrupa Birliği’nin gıda güvenliği ağı RASFF üzerinden Türkiye çıkışlı ürünlere ilişkin 11 uyarı yayımlandığını hatırlattı. Fransa’ya gönderilen gıda takviyelerinin yasaklı ilaç etken maddeleri içerdiği için Türkiye’ye iade edildiğini söyledi.
“Gıda takviyelerinde zayıflama ilaçlarında kullanılan sibutramin, ereksiyon bozukluğu tedavisinde kullanılan sildenafil gibi maddeler tespit edildi. Ayrıca kuru incirde aflatoksin, yumuşak incirde okratoksin A, toz kimyonda belge eksikliği, taze biberde formetanat, çikolatada yüksek seviyede enterobakteri, küf, E. coli ve bildirilmeyen renklendirici (tartrazin) bulundu. Armutta ise acetamiprid kalıntısına rastlandı.”
Yasak ama satışta!
Sibutramin ve sildenafil gibi ilaç ham maddelerinin gıdalarda kullanılmasının yasal olarak yasak olduğunu vurgulayan Bayburtluoğlu, buna rağmen bu maddelerin marketlerde, aktarlarda ve çevrim içi satış platformlarında bulunan sakız, çikolata, macun ve benzeri atıştırmalıklara eklenerek satışa sunulduğunu söyledi.
Bu maddelerin kalp-damar sorunlarına, ani tansiyon yükselmelerine, bilinmeyen ilaç etkileşimlerine ve hatta ölüme yol açabileceğine dikkat çeken Bayburtluoğlu, tüketicileri uyararak, “Özellikle çocuk ve gençlerin ilgisini çeken bu ürünler kesinlikle satın alınmamalı, yetkililer ise acilen bu ürünleri piyasadan toplatmalı” dedi.
“Sorunun kaynağı tarlada başlıyor”
Bayburtluoğlu, Türkiye’de gıda ihracatında yapılan kontrollerin genellikle ürün fabrikaya geldikten veya ihracata hazırlandıktan sonra yapıldığını, asıl denetimin üretim aşamasında olması gerektiğini vurguladı:
“Denetimler tarlada başlamalı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sahaya inerek düzenli analizler yapması, üreticiyi doğru yönlendirmesi ve erken müdahalelerde bulunması gerekiyor. Böylece hem ihracatta ürünlerin geri dönmesi engellenebilir hem de iç piyasada tüketici güvenli gıdaya ulaşabilir.”
İmha zorunluluğu ve tüketiciye öneriler
Yasaklı ilaç etken maddesi bulunan ürünlerin kanunen imha edilmesi gerektiğini belirten Bayburtluoğlu, ayrıca tüketicilere şu uyarılarda bulundu:
- “Piyasa fiyatının çok altında satılan ürünlerden şüphelenin.”
- “Güvenilir olmayan satış noktalarından alışveriş yapmayın.”
- “Etiket bilgilerini mutlaka kontrol edin ve markası belirsiz ürünlerden uzak durun.”
Bayburtluoğlu, denetimlerin artırılması ve kamuoyunun bilinçlendirilmesinin, halk sağlığını korumanın en önemli yolu olduğunu vurguladı.
